Wanneer je het voornemen hebt om op vakantie te gaan, dan weet je dat het gemis van je overleden dierbare niet zo maar verdwenen is. Rouw blijft niet thuis, maar gaat overal mee naartoe. Verdriet kan ineens aanwezig zijn als iets jou herinnert aan wat ooit was en nooit meer zal zijn.
Op vakantie gaan na ingrijpend verlies
Voorheen dacht je er niet over na. Nu is alles anders. Het gemis is groot. Er is verdriet om het verlies van je kind, partner of dierbare. Hoe geef je opnieuw vorm aan je leven. Het is stap voor stap leren leven in de nieuwe realiteit. Dit kan eenzaam zijn omdat niet iedereen begrijpt wat het verlies allemaal met je doet. Er zijn gemengde gevoelens: ga ik wel of niet op vakantie of er even tussenuit. Er wordt met heimwee teruggedacht aan vroeger. Het ontspannen samenzijn, plezier en de toekomstverwachting die er was. Het is goed om je gevoel te volgen en te bedenken of een andere omgeving je afleiding of ook wat ontspanning kan geven.
Verschillende visies over rouw
Hoe wordt hier verder naar gekeken. In de loop der tijd zijn er verschillende visies geweest over rouw en hoe deze zou moeten verlopen. Er waren vaste fasen die doorlopen moesten worden wilde je het verlies kunnen ‘afsluiten’ en verder gaan. Later onderzoek heeft uitgewezen dat elk verlies en rouwproces uniek is. Hierbij is er een heen en weer bewegen tussen de verliesgerichte en herstelgerichte kant. Dit wordt het duale procesmodel genoemd (Stroebe en Schut, 1999).
Herkenning
Velen zullen dit herkennen. Herinneringen komen en gaan, ook na jaren. Gemis is voelbaar op betekenisvolle momenten. Daarnaast is er het leren leven met verlies. De ene keer lukt dat beter dan de andere. Het is hierbij belangrijk om dingen te blijven ondernemen. Afleiding draagt bij aan ontspanning en herstel. Het geeft veerkracht de kans om zich te ontwikkelen en te laten zien. Een nieuw evenwicht kan ontstaan of zich versterken. Vakanties en vrije dagen zijn een moment om hiermee bezig te zijn. Er is tijd en gelegenheid om (nieuwe) stappen zetten: voor een bezoekje, nieuwe hobby of weekendje weg. Herhaling geeft gewenning waardoor er meer ontspanning kan zijn én oog voor goede, fijne en mooie momenten, de omgeving en de natuur.
Leren leven met verlies is mogelijk wanneer er aandacht, tijd en ruimte is voor zowel de verliesgerichte kant: het herdenken, als de herstelgerichte kant waarbij afleiding helpt.
Prof. dr. Paul Boelen, hoogleraar Klinische Psychologie Universiteit Utrecht, schreef over dingen ondernemen het volgende: 'Activiteiten ondernemen gaat vooraf aan het zich beter voelen' (Handboek Rouw, Rouwbegeleiding, Rouwtherapie). Een misverstand kan zijn dat je denkt te moeten wachten tot je je wat beter voelt. Dat hoeft niet: het is oké en belangrijk om dat te doen waar je behoefte aan hebt.
Het is goed dat de vaste oude overtuigingen over hoe rouw zou moeten verlopen en eindigen wetenschappelijk weerlegd zijn. Het is jammer dat niet iedereen hier bekend mee is. Oude principes zijn dan de leidraad van waaruit hulp, adviezen of medeleven wordt aangeboden. Het blijft altijd belangrijk je eigen gevoel te volgen en te doen wat voor jou goed is.
Wat kan jou verder helpen wanneer je er toch even tussenuit wil gaan:
- Neem bijvoorbeeld een foto en/of een kaarsje mee om op een rustig moment de tijd te nemen om jouw overleden kind of dierbare te herdenken.
- Je kan ook een symbool meenemen wat je steun geeft tijdens de reis: een voorwerp, steentje, geschreven briefje of iets anders.
- Zorg goed voor jezelf en kies wat op dat moment bij jouw behoeften past.
Nieuw perspectief
Herken jij je eigen ervaringen in dit artikel? Misschien heb je naast goede momenten ook teleurstellingen gehad. Het is goed om over je ervaringen na te denken en deze mee te nemen voor een volgende keer. Leren leven met verlies vraagt tijd. Stel steeds weer bij wat beter kan of makkelijker is. Kleine haalbare stapjes maken de weg vrij voor een goed vervolg. Kies het tempo wat bij jou past en wil je graag hulp bij het ontdekken van nieuw perspectief kijk dan hier.
