Wat is erkenning? Het heeft meerdere betekenissen wanneer je erop googelt. De woorden bevestiging, het bestaan toegeven, het inzien van de juistheid van iets, sluiten aan op het onderwerp in deze blog. Het is heel belangrijk dat je erkenning krijgt voor het verlies dat je is overkomen. Wanneer het wordt afgedaan als: ‘het is toch al lang geleden’ of ‘je hebt nog meer kinderen’ of ‘wees blij voor wat er wel is’ en ‘blijf er niet in hangen’ dan doet dat geen recht aan jouw gevoelens. Er wordt langsheen gegaan, misschien ook in de hoop dat een ‘lastig en moeilijk’ onderwerp gauw overgaat in een dagelijks en algemeen gesprek. Wanneer er onvoldoende erkenning is worden rouwgevoelens versterkt. Manu Keirse, psycholoog en auteur van het boek ‘Helpen bij verlies en verdriet’ (2017) schrijft hierover:
‘Door niet-erkenning blijft het verdriet onder de oppervlakte voortwoekeren’
Antwoorden
Erkenning is niet alleen belangrijk voor de gevoelens die je hebt, het is veel meer. Na het onverwachte verlies van je kind, partner of dierbare wil je weten hoe het is gebeurd en waardoor. Had het voorkomen kunnen worden? Wordt er recht gesproken? Het zijn allemaal factoren die naar voren kunnen komen na de plotselinge schok ofwel na het ‘stilvallen van je wereld.’ De antwoorden zijn nodig om te leren leven met je verlies. Om het onvoorstelbare en onomkeerbare te kunnen begrijpen.
Het is een poging om te redden wat er te redden valt, terwijl dat voor het definitieve verlies niet meer mogelijk is.
Na het onverwachte verlies van zowel onze zoon Sjoerd, mijn zus en ook mijn moeder wilde ik alles weten. Wie waren er allemaal bij betrokken en wat was hun rol? Was het overlijden onvermijdelijk? Je probeert in je hoofd vorm te geven aan iets wat je eigenlijk helemaal niet wil. Er is echter geen ontkomen aan: de realiteit is zoals hij is.
Hoe belangrijk erkenning is wordt ook zichtbaar na de Faro ramp op 21 december 1992. De DC-10 van Martinair crashte bij de landing op het Portugese Faro. Van de 327 passagiers kwamen 56 mensen om het leven, waaronder twee bemanningsleden. Corrie en Iem Vroombout overleefden de ramp, maar verloren hun enige dochter Brenda (14). Ik schreef hier eerder een blog over. Ik leerde hen jaren geleden kennen bij de Vereniging Ouders van een Overleden Kind (OOK) en hoorde hun aangrijpende verhaal.
Corrie en Iem wilden ook weten hoe het ongeluk kon gebeuren en wie daar schuldig aan is. Er moest recht gesproken worden, voor Brenda en alle andere slachtoffers. Een eerste snelle verklaring was voor hun niet geloofwaardig.
Corrie en Iem (AD, 9-1-2020, foto Jan de Groen).
Erkenning
Na een jarenlange strijd kwam er op 8 januari jl. een uitspraak van de rechtbank in Den Haag: er zijn cruciale fouten gemaakt door de piloten. Het vonnis geeft slachtoffers na 27 jaar gerechtigheid. In het AD (9-1-2020) vertelt Iem:
‘Het moet eerst even indalen. Het is zo onwerkelijk. We zijn al die jaren tegengewerkt, kregen overal nul op het rekest. En nu wordt de staat door de rechtbank op de vingers getikt en tot de orde geroepen.’
Ik vroeg aan Corrie en Iem wat deze erkenning voor hen betekent en wat dit met hen doet. Corrie: ‘We kunnen nog niet zeggen of je het al goed beseft, iets waar je 26 jaar voor en tegen vecht kan je niet 1, 2, 3 een plekje geven.’
‘Iem en ik zeiden altijd tegen elkaar: al is de waarheid nog zo hard, alles beter als met een leugen te moeten leven, want dat kunnen we niet hoor.’
Dapper
Het laat zien hoe belangrijk erkenning is: niet alleen erkenning voor het verlies, maar ook voor de oorzaak en omstandigheden. Ik vind het ongelofelijk dapper hoe Iem en Corrie afgelopen jaren gestreden hebben. ‘Elke vorm van onrecht brengt een rouwproces op gang’ (Keirse, 2017). Het traumatische verlies van Brenda is al zo intens verdrietig, om daarnaast zo’n langdurige rechtszaak te hebben is onvoorstelbaar zwaar.
Vanaf deze plaats wens ik hen en alle andere slachtoffers veel sterkte toe met het vervolg. Ik hoop dat zij meer rust gaan ervaren, nu de waarheid ‘boven water’ is gekomen. Er komt nu meer ruimte voor nieuw toekomstperspectief.
Heb jij naar aanleiding van dit artikel vragen of wil jij graag een keer praten over jouw verlies, vraag dan het gratis en vrijblijvend perspectiefgesprek aan via de website.
Hartelijke groeten,
